Onları sağlıklı bir biçimde büyütmek için olanca gücümüzle çalışır, fiziksel ve zihinsel gelişimleri için elimizden gelen bütün fedakarlıkları yaparız. Fakat pek çok kere, iyi niyetle hareket ettiğimiz halde, istemediğimiz sonuçlara neden olan ciddi hatalar yaparız. İşte çocuk eğitiminde en sık yapılan 7 hata.
1-) Vaaz Vermek
Öncelikle yaptığımız davranışların, ne kadar bağırarak söylersek söyleyelim, sözlerimizden çok daha yüksek sesle konuştuğunu unutmamalı. Her bireyin ve elbette ki çocuklarımızın kendilerine ait bir hayatı olduğunu, onların bizlere sadece birer emanet olduğunu akıldan çıkarmamak gerekir. Çocuklarımıza karşı, vaaz verir gibi yüksek perdeden konuşmaktan kaçınmalı, onlara hayat yolunda iyi birer rehber olmaya gayret etmeliyiz. Söylemlerimizle, davranışlarımızın çelişmemesine büyük önem vermeliyiz.
2-) Kendi Fikirlerimizi Empoze Etmek
Her birey özgürdür ve kendine özgüdür. Kendi fikirlerimizi onlara zorla empoze etmeye çalışmak, bizim başaramadıklarımızı veya eksiklik hissettiğimiz şeyleri onlardan beklemek haksızlıktır. Ayrıca mutsuz bir birey yetiştirmek için yapılabilecek en kötü hareketlerden biridir. Bize düşen, çocuklarımızın yetenekleri, ilgileri ve eğilimleri doğrultusunda onlara rehberlik yapmaktır. Bu elbette çocuklarımızı sınırsız bir özgürlükle baş başa bırakıp, hiçbir seçimlerine karışmayacağız demek değil. Elbette ki iyiyi kötüyü, doğruyu yanlışı onlara uygun bir dille anlatacağız. Ama biz anne-babalara, çocuk eğitiminde düşen en büyük görev, iyi bir örnek ve rehber olmaktır.
3-) Risk Almalarına İzin Vermemek
Özellikle yaşadığımız toplumda, çocuk eğitimi konusunda aşırı koruyucu tutumların sergilendiği aile örneklerini çokça görürüz. Çocuklarımızı tehlikelere karşı korumak elbette ebeveynler olarak görevimiz. İpin ucunu kaçırarak, çocuklarını sosyal yaşamdan soyutlayan, çevredeki bütün insanları canavarmış gibi gösteren, her an bir yerlerden bir tehlikenin geleceğini çocuklarının zihnine kazıyan aileler, çocuklarının, biraz büyüdüğünde, sorumluluk almaktan ve kendi kararlarını kendilerinin veremediğinden şikayet etmeye başlıyorlar. Başarılı çocuklar yetiştirmek istiyorsak, çocuklarımızın küçük yaşlardan itibaren küçük riskler almalarına izin verelim. Parkta oynarken düşüp dizlerinin parçalanmasına müsaade edelim. Onları ömür boyu cam fanuslar için de tutamazsınız ya.
4-) Tehditlere Karşı Onları Hayata Hazırlamamak
Başarılı çocuklar yetiştirmek için, onların risk almasına izin vermemiz gerektiğini yukarıda anlattık. Fakat ebeveynlerin, risk ve tehdit ayrımının farkını iyice kavraması gerekir. Hangi durumda ne gibi tehdit ve tehlikelerle karşı karşıya kalacaklarını çocuklarımıza öğretmek, öğretmenlerden önce anne-babalar olarak bizlerin görevi. Mesela, arabada arka koltukta da olsa kemer takması gerektiğini çocuğa öğretmeliyiz. Bu sadece küçük bir örnek. Çocuklarımıza, hayatları boyunca karşılaşacakları tehditler ve tehlikelerle nasıl baş edebileceklerini öğretmek bizim asli görevlerimizden biridir.
5-) Teknolojiden Korkup, Yaşadığımız Çağa Aykırı Davranmak
Çok kere duyduğunuz ve okuduğunuz gibi, teknoloji çağında yaşıyoruz ve yeni nesle uyum sağlamakta zorlanıyoruz. Çocuklarımıza daha iyi birer rehber olabilmek adına onları teknoloji çağının tehlikelerinden korumak için gereksiz yasaklar koymak yerine, minimum seviyede teknolojik aletleri kullanmayı öğrenip, kontrollü bir biçimde çocuklarımızın bilgisayar, tablet ve cep telefonu gibi teknolojik aletleri kullanmalarına imkan tanımalıyız. Yasaklamak asla çözüm olmayacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken şey ise, yaşlarına uygun olarak bu aletleri kullanmalarını sağlamaktır.
6-) İlgisizlik
Günümüzün en büyük problemlerinden biri de, çocuklarımıza yeterli zaman ayırmayışımız ya da onlarla kaliteli zaman geçirmeyişimizdir. Bakınız, geçir(e)meyişimiz demiyorum. Geçirmeyişimiz. Televizyon karşısında dizilere, maçlara, gereksiz yarışma programlarına, sosyal medyaya ayırdığımız zamanın yarısını bile çocuklarımıza ayırmıyoruz. Hangi anne babaya sorulsa “Çocuğum için canımı veririm.” der. Fakat konu zaman olunca nedense, bize hiçbir fayda sağlamayan şeylere ayırdığımız zamanın onda birini çocuklarımıza ayıramayız. Unutmayın ki, çocuklarınızla birlikte televizyon izlemek, onlarla zaman geçirmek anlamına asla gelmiyor. Çocuklarımızın sağlıklı gelişimi için onlarla gerçekten vakit geçirmeye ne dersiniz?
7-) Kendi Yaptığımız Hataları, Onların Yapmamasını Beklemek
Elinde püfür püfür sigara içen ve eline geçen paranın ciddi bir bölümünü sigara ve kumara yatıran, haftanın birkaç günü eve zil zurna sarhoş gelen bir baba, komşularının ve akrabalarının arkasından türlü dedikodular yapıp, telefonda ayaküstü kırk yalan söyleyen bir anne, çocuklarını bu tehlikeli alışkanlıklardan ne derece koruyabilir ki? Çocuklarınızın kötü alışkanlıklardan uzak durmasını istiyorsanız, ilk önce siz bu alışkanlıklardan vazgeçmesini bilmelisiniz.
Topluma iyi yetiştirilmiş vatandaşlar kazandırmak için, bu hatalardan geri durmalı ve ilk önce anne-baba olarak kendimizi yetiştirmeliyiz. Zaten kendini iyi yetiştiren bireyler, çocuk eğitiminde yanlış yapmayacaktır.
Psikolojik Danışman Ercüment EŞSİZ