Her istedikleri hemen önüne getirilen çocuklar, genelde para ve finans konuları ile pek ilgili olmazlar. Bu da çok normal bir durumdur. Fakat onlara, küçük yaşlardan itibaren birtakım mali sorumluluklar vererek ve bunu yaparken eğlenceli bir yol izleyerek, çocuklarımıza tasarruflu olmanın önemini kavratabilmek mümkündür.
Peki bunu nasıl yapabiliriz?
1-) Çocuklarımız hayatı boyunca pek çok önemli konuda, finansal kararlar vermek durumunda kalacaktır. Erken yaşlarda çocuklarımıza finans yönetimini öğreterek, özellikle lise ve üniversite dönemine geldiklerinde har vurup harman savurmalarının önüne geçilebilir. Okula başlayan çocuklarımıza haftalık harçlık vererek bunu nasıl ve nerede kullanacakları anlatılabilir. Verilecek olan harçlık, haftalık olmalı ki çocuk bunu okula gittiği 5 güne yayarak tasarruflu bir biçimde kullanmayı öğrenebilmeli. Harçlığını erkenden bitirmesi durumunda harçlıksız kalma durumu ile yüzleşmesi sağlanabilir.
2-) Okul öncesi çağındaki çocuklarımıza oyun yolu ile finans yönetimi öğretilebilir. Evdeki eşyalarla mağaza ve pazar oluşturup, alış-veriş yapmanın mantığı, para alıp verme gibi ticari ilişkiler çocuklara anlatılabilir.
3-) Monopoly vb. kutu oyunları ile, eğlenceli bir biçimde para, ekonomi, banka, tasarruf benzeri kavramları çocuklara anlatabiliriz.
4-) Çocuklar genellikle rekabeti severler. Onlara bilinçli bir şekilde bir ay boyunca harçlıklarını kullandıkları taktirde sevecekleri hedefler ve hediyeler verilebilir. Bu hedef ve hediyeler, izlemeyi çok istedikleri vizyona yeni girecek olan bir film-animasyon, çok istedikleri bir oyuncak vb. olabilir.
5-) Kontrollü bir biçimde çocuklarınızı bakkala, markete ve fırına alış-veriş yapmaya gönderebilir (yaşadığınız yer uygun ise) ya da markette parayı kasiyere verme ve para üstünü alma görevini verebilirsiniz.
6-) Harçlıklarından para arttırmalarına yardımcı olmak maksadı ile, yaz tatili girişinde onlara yeni bir bisiklet, laptop veya tablet gibi bir hedef koyabilirsiniz. Mümkün olduğunca tasarruflu olmalarını destekleyerek, paralarının eksik kalması durumunda destek olacağınızı belirtebilirsiniz.
7-) Uygun bir yaşa geldiklerinde (12-13 yaş uygun olabilir) belirlediğiniz bir bütçe ile kendi alış-verişlerini kendilerinin yapmasına imkan tanımalısınız. Kendi kıyafetini, kendi kırtasiye ihtiyacını kendisinin almasına fırsat verebilirsiniz.
😎 En çok kullanılan ve en etkili yöntemlerden biri ise kumbara yöntemidir. Küçük küçük paraların nasıl büyük paralara dönüştüğünü öğrenmeleri adına kumbara çocuklara para yönetimini öğretmek için kullanılabilecek en iyi yöntemdir.
9-) Alış-veriş merkezlerinde ve mağazalarda aynı ürünün farklı markaları için fiyat karşılaştırmalarını isteyebilirsiniz.
Çocuklar uygun bir yaşa geldiklerinde, aile bütçesi ile ilgili konulara dâhil edilmelidir. Evin aylık masrafları, bütçe ayarlamaları, ay boyunca, ev için ya da aile bireyleri için alınması hedeflenen şeylerin belirlenmesi gibi konular hakkında çocuklar dürüst bir biçimde bilgilendirilmelidir. Çocukların mali konularda sorduğu sorular doğru bir şekilde cevaplanmalı. “Paramız yok” demektense, “İstediğin bu şey için şu anda bütçemiz uygun değil. Fakat bunun için şu tarihte para ayırabiliriz” demek çok daha doyurucu olacak ve çocukların kendilerini ve ailelerini aciz olarak görüp, kötü bir psikolojiye girmelerinin önüne geçecektir.