Dijital platformlar için banka sektörüne yönelik yaşanan Akbank krizi, unutulmayacak bir krizle diğer bankalara da büyük ders vermiş oldu.
Akbank içerisinde 6 Temmuz’da yaşanan IBM sunucusunda yapılan güncellemeler 2 gün sorun yaşanmasına neden oldu. Akbank müşterilerinin sabah para çekememeleri ve POS cihazında çıkan engellerden dolayı oluşan kuyruklar ve vadelerin son gününde para yatırmak isteyen kişiler paralarını yatıramayınca aynı saatlerde bu sefer müşteriler tarafından çağrı merkezleri yoğun talepten dolayı kitlenmişti. Akbank krizi olarak tarihe geçen bu durumda sosyal medyada Akbank sisteminde siber saldırı var iddialarıyla durum daha vahim hale gelmişti. Yapılan araştırmalar sonucunda ise Akbank tarafından 16.00’da gelen açıklama ile duruma en son netlik kazandırılmıştı.
Siber saldırı iddialarını boşa çıkartan açıklama ile siber saldırı ya da güvenli sorunu yaşanmadığı dile getirilmişti. Sabah kadar mesai yapan bilgi teknolojileri departmanı ise 6 Temmuz’da başlayıp 7 Temmuz günü piyasalarda çözülemeyen sorun olarak devam etmişti. Bu sorun üzerine banka 7 Temmuz 10.30 tarihinde tekrar açıklama yapmak durumunda kalmıştı:
“06.07.2021 tarihinde başlayan ve bankamız ana bilgisayarındaki teknik sorundan kaynaklanan kesintiler sürmektedir. Müşterilerimize hizmet verdiğimiz tüm kanallarımız bu sorundan etkilenmektedir. İlgili birimlerimiz ve teknoloji iş ortaklarımız çözüm için çalışmalarına devam etmektedir”
Akbank Krizinde Akıllı Telefonlar Birincil Neden
2000 dönemlerinde kişisel bilgisayarlarda görülen yaygınlaşmalar ile banka hizmetlerde dijital dönüşümde hız kazandı. Şimdilerde ise dijital bankalarda yazılımlar tüm ekonomilerde zincirleşerek elinde tutuyor.
Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) sayesinde elde edilen verilere de bakıldığında mobil bankacılığı kullanan bireysel müşteriler sayı olarak 2020’de Aralık ayından beri 60 milyon 334 bine gelmiştir. 4 yıl öncesine nazaran 2016 yılında elde edilen verilerde 18 milyon 649 bin civarındaydı. Bu verilere göre sonuç olarak 4 yılda mobil bankacılık kullanan müşteri sayısı yüzde 223 oranında artmış durumda. Ayrıca kurumsal müşterilerde de mobil bankacılık 2016’nın Aralık ayında mobil bankacılık müşterisi 569 bin şirket bulunurken, bu sayı 2020’nin Aralık ayında 2 milyon 166 bine dayanmış bulunmakta.
Dijital Müşteriler 60 Milyonu Aştı
2020 Aralık ayında dijital bankacılık alanlarında hizmet kullanımıyla 62 milyon para transferleri gerçekleşince sonucunda 1 trilyon 320 milyar TL’lik para hesaplar arasında hareket sağlamıştır. İşlem emirlerinde ise bankanın aracı olmasıyla değil de müşterilerin, yazılıma güvenerek yaptığı işlemlerden kaynaklı olmaktadır.
İlk POS cihazının 1991’de hayatımıza girmesiyle geçtiğimiz dijital dönüşüm henüz emekleme çağına gelmiş durumda. Bu duruma yönelik 6-7 Temmuz’da yaşanan durumlarda Türkiye’nin bir dijital krize ilişkin ikinci bir plan olmamasıyla da gündemde büyük etki yarattı.
Yaşanan bu kriz üzerine de diğer bütün banka sektörleri ve dijital ağda işlem görülen piyasalar için tedbir almaları ve ikinci bir plan oluşturmalarına yönelik ders etkisi yarattı.