Günümüzde bebek sahibi olmak yıllar öncesine oranla daha zor bir hal almaya başladı. Bunda değişen yaşam şartları ve beslenme alışkanlıklarının etkisinin büyük olduğu uzmanlar tarafından vurgulanıyor. Bebek sahibi olmak ve hamile kalabilmek için doğal yollarla başarıya ulaşamayan çiftler en basit tedavi yöntemi olarak aşılamaya yöneliyor.
AŞILAMA NEDİR ?
Aşılama doğal yollarla oluşmayan gebeliği bir takım engellerden kurtararak sonuçlandırmak için yapılan bir tedavi yöntemidir. Uzun süre gebe kalmak için çabalamış olan ancak başarıya ulaşamamış kadınlara yapılan bu tedavi yöntemi, gebe kalamama sorunu olanlar için en kolay yöntemdir. Mevcut doğal şartlarda gebe kalma ihtimalini yüzde 20-25 oranında arttırmaktadır.
AŞILAMA NASIL UYGULANIR ? AŞILAMA AĞRILI MIDIR ?
Aşılamanın uygulaması; kadının yumurtlama döneminde, önceden hazırlanmış ve ayrıştırılmış erkek spermlerinin rahim içine verilmesi işlemidir. Spermle yumurtanın buluşma şansını arttırmak için normal fizyolojiyi desteklemek amacıyla spermin aldığı yolu kısaltan bir uygulamadır.
KİMLERE AŞILAMA YAPILABİLİR ?
*Erkek faktörü
*Açıklanamayan infertilite
*Endometriozis
*Rahim ağzına ait problemler
*Kadında yumurtlamanın olmaması veya yetersiz olması
*Cinsel işlev bozuklukları
Aşılama tüm bu durumlarda uygulanan bir yöntemdir. Aşılama yapılabilmesi için kadının tüplerinden en az birinin açık olması gerekir. Ayrıca sperm yıkama işlemi yapıldıktan sonra en az 2 milyon/ml de hareketli sperm olması gerekir.
AŞILAMA İÇİN HAZIRLIK
Aşılama için hazırlık döneminde kadına yumurta büyütücü ilaçlar uygulanır. Adetin genellikle 3.gününde tedaviye başlanır. Hastanın yumurtalıklarının durumuna göre 3-4 günde bir ultrason ile yumurtaların (folikül) büyüklüğü takip edilir. Hedef 1 ya da 2 folikülün 18-19 mm ye ulaşmasıdır. Folikül boyutları 18-19 mm ye ulaşınca HCG hormonu kullanılarak yumurta çatlatılır. Foliküllerin büyüklüğüne göre çatlatma iğnesinden 24 ya da 36 saat sonra aşılama işlemi yapılır.
Aşılama günü erkekten sperm örneği alınır. Sperm örneğinin hazırlanması yaklaşık 35-40 dakika sürer. Bu işlemde amaç semen örneği içerisindeki sperm hücrelerinin diğer seminal plazma hücrelerinden arındırılması ve sperm hareketlerinin arttırılarak döllenmeye hazır hale getirilmesidir. Yıkama işlemi sonrasında hazırlanan örnek, sperm hareketlerini arttırılması amacıyla vücut ortamını taklit eden dolaplar (inkübatörler) içerisinde yaklaşık 30 dakika bekletilir.
AŞILAMA UYGULANMASI
Hazırlanmış olan sperm numunesi katater adını verdiğimiz ince bir plastik kanül yardımı ile rahim içerisine verilir.Bu işlem ağrısız bir işlemdir ve anestezi gerektirmez. İşlemden sonra hasta 15-20 dakika dinlendirilir.Vakanın durumuna göre progesteron desteği uygulanabilir. İşlem sonrası cinsel hayatta bir kısıtlamaya gerek yoktur.
AŞILAMANIN RİSKLERİ VARMIDIR ? AŞILAMA RİSKLERİ NELERDİR ?
*Tedavi esnasında birden fazla folikül gelişimi olduğu için çoğul gebelik riskinde artış vardır.
*Tedavi esnasında yumurtalıkları büyütmek için kullanılan ilaçlara bağlı olarak vücutta aşırı cevap gelişebilir. Hiperstimülasyon Sendromu dediğimiz bu durumda yumurtalıklarda büyüme, karında şişlik, bulantı, kusma gibi şikayetler olur.
AŞILAMA BAŞARI ORANI NEDİR ?
IUI nin başarı şansı hastaların yaşına evlilik süresine göre değişir. Genç hastalarda ve evlilik süresi kısa olanlarda başarı oranı %15-20 kadardır. Evlilik süresi uzadıkça ve ileri anne yaşında başarı şansı daha azdır. 3 aşılamada sonuç alınamıyorsa IVF (Tüp bebek) önerilir.
