İş mahkemelerinin kurulmasını, görevlerini, yetkilerini ve yargılama usullerini düzenleyen arabuluculuk uygulamasını da içeren İş Mahkemeleri Kanunu yayımlandı.
Arabuluculuk Hayata Geçiriliyor
Bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanan habere göre iş mahkemeleri, kısa adı HSK olan Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun olumlu görüşleri alınarak tek hakimin görev aldığı asliye mahkemeleri, Adalet Bakanlığı tarafından gerekli görülen yerlerde kurulacak. Kanunla birlikte dava koşulu olarak arabuluculuk kurumu da ilk kez hayata geçirilmiş oldu. yapılan düzenlemeye göre bundan böyle iş yaşamında yaşanan uyuşmazlık hallerinde mahkemeye başvurup dava açmadan önce arabulucuya başvurulması zorunlu olacak.
Yeni İş Kanunu’na göre bundan sonra işçi – işveren anlaşmazlıkları, işçi tazminatları, işveren alacakları, işe iade konularında açılan her davada arabulucuya başvurulmuş olunması koşulu aranacak. Arabulucuya başvuru yapabilmek için anlaşmazlık konusunun mutlaka iş ilişkisinden doğmuş olması gerekiyor.
İşverenler de Arabulucuya Başvurmak Zorunda Olacak
İşçilerin kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla mesai gibi konular ile ilgili şikayeti bulunan işverenlerin de mahkemeye başvurup dava açmadan önce arabulucuya başvurması gerekiyor. İşveren – işçi ilişkileri kapsamında kişilerin birbirine hakaret etmesinden doğan veya işçinin işverene ait olan işyerindeki mallara zara vermesinden, tahrip etmesinden doğan anlaşmazlıklarda da işverenler önce arabuluculara başvurmak zorunda olacaklar.
Arabulucuya başvurmadan açılan davalarda, hakim açılan davayı herhangi bir işlem yapmadan reddedecek. Fakat meslek hastalığı ve iş kazalarından kaynaklı ve bu konularla ilişkili davalarda arabuluculuk koşulu aranmayacak.
Arabulucuları Komisyon Başkanlıkları Belirleyecek
Sicile kayıtlı olan arabuluculardan, arabuluculuk yapmak isteyenler Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından listelenerek komisyon başkanlıklarına bildirilecek. Arabulucular, komisyon başkanlıkları tarafından bu listeye göre seçilecek. Taraflar listede yer alan bir arabulucu üzerinde anlaştıkları takdirde o arabulucu görevlendirilecek. Ayrıca gemi adamları ve gazeteciler de toplu iş sözleşmelerine dayanan ya da kişisel davalarda arabulucuya başvurmak zorunda olacaklar.
Kanun kapsamında olan arabulucuya başvurmanın koşullarlını düzenleyen madde ile kanunun yürürlükten kaldırılan hükümlerini içeren 11. – 12. maddeleri 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacak. Geriye kalan hükümler ise bugün yürürlüğe girdi.